Tản mạn chút về tình yêu nông nghiệp:

Nông sản sạch đang là bài toán khó! Nên làm nông nghiệp sạch vì kinh tế hay chỉ làm vì đam mê? – Sau nhiều năm khi bỏ phố về vườn, va chạm đủ nhiều các vấn đề liên quan đến trang trại. Mình nhận ra rằng làm nông nghiệp không hề đơn giản với những người ít vốn và thiếu kinh nghiệm. Vì rằng, làm nông nghiệp chỉ vì đam mê là chưa đủ. Những người chưa từng làm farm đa phần không thấu hiểu hết những khó khăn trong nông nghiệp. Lúc làm farm thường theo sở thích hay theo một trào lưu nào đó. Khi gặp khó khăn hay thất bại mới thấy mình đã “đi quá xa”, rất khó để quay “về bờ”.

Bởi vậy mình muốn chia sẻ với mọi người một vài kinh nghiệm. Mong muốn mọi người không mất tiền hay mất thời gian loay hoay khi muốn tìm lối đi cho riêng mình.

Vậy làm giàu ở nông thôn bằng kinh tế trang trại có dễ không? Nếu đơn giản thì không nhiều người đang rao bán và cho thuê trang trại nhiều đến thế! Hiện kinh tế thị trường rất khắc nghiệt nên rất khó để áp dụng các mô hình VAC xưa cũ. Chẳng hạn, trước nuôi con gà thả vườn chẳng tốn chi. Giờ nuôi vài trăm con gà nếu bán được 120k/con thì tiền thức ăn nuôi nó đã hơn 100k. Trồng trọt cũng thế vì giá phân thuốc quá cao! Khi thu không đủ bù chi thì càng cố càng thất bại, nguyên nhân vì đâu?

Làm nông sản sạch không khó, nhưng một thực tế buồn:

Đa phần không làm nông nghiệp tuần hoàn và không chủ động đầu ra. Khi thả giống nuôi trồng xong thì bao thứ phải lo toan. Đến ngày thu hạch tất toán thì không thấy lãi, rồi đành chặt bỏ treo chuồng.

Bạn mình có đứa chưa “về bờ” 2 lần chỉ vì mỗi con lợn, nó nói “Heo ăn sổ đỏ là có thật”. Lần đầu mỗi lứa nó nuôi 200 con, mỗi con ăn 10 bao cám sẽ xuất chuồng. Giá heo hơi 60k/kg nó lãi đôi chút. Khi giá cám tăng mà giá heo lại giảm thì nó phải giảm phần ăn xuống còn 8 bao/con. Ngày ngày đi chặt chuối hái thêm rau để về nuôi đàn lợn. Rồi giá xuống 55k nó vẫn lỗ, gồng chờ giá thì càng lỗ thêm.

Nó nghiệm ra rằng các doanh nghiệp nuôi heo công suất lớn đã dẫn dắt cuộc chơi, người nông dân nuôi nhỏ lẻ sẽ không thể nào trụ nổi. Thế là nó khôn ra, rồi nó nuôi heo sạch, chỉ ăn “organic” và thảo dược. Bán lứa đầu được giá và bao kẻ tranh mua, đến lứa sau thì nó “treo chuồng”. Nó bảo thương lái chê heo sạch vì mấy sạp chợ không chuộng hàng.

Thịt heo sạch bày bán nửa buổi chợ đã héo, còn mấy loại kia để cả ngày vẫn tươi ngon lại hút hàng. Thế là nó “xa bờ” vì nuôi heo bằng… sổ đỏ. Những người chăn nuôi theo phong trào trước đây cũng vậy. Thấy người ta giàu nhờ nuôi nhím, chồn hương, dúi, gà rừng,… Đến lúc làm thì bán ra chẳng ai mua, lúc đó mới biết người ta thành triệu phú là nhờ… bán giống.

Vậy làm nông sản sạch ở nông thôn thì nên làm gì?

Khi dịch bệnh Covid19 vừa đi qua, nhiều chuyên gia dự đoán kinh tế toàn cầu sẽ vô cùng ảm đạm. Đặc biệt đối với an ninh lương thực và nguyên liệu trong ngành sản xuất chăn nuôi toàn cầu. Rồi sau đó người ta lo sợ về vấn đề khủng hoảng lương thực. Đó cũng là lý do tại sao khi dịch bệnh vừa kết thúc thì người ta tranh nhau cái “vựa lúa mì” của thế giới.

Rồi khi mọi thứ đang chững lại, nhiều người quyết định “ngủ đông” để chờ mọi thứ ấm dần lên. Khi nào ấm thì chưa biết, chứ giờ đã thấy nóng lắm rồi, nóng vì El Nino hay vì những “giếng dầu” đang đỏ lửa?

Với tình hình này thì người đang khó càng khó hơn, người chưa khó thì đang tìm kênh “trú ẩn”. Bài toán lúc này là: Nếu đang có tiền nhàn rỗi thì nên làm gì? Mua bất động sản, chứng khoán, vàng, đô, tiền điện tử hay gởi ngân hàng. Nghĩ cũng đau đầu phết đấy!

Có người khuyên “Đừng nên bỏ trứng vào một rổ” – Không sai! Nhưng khi đang có nhiều “trứng” thì mới chia nhiều “rổ”, còn không thì cứ một “rổ” mà làm cho khỏi nặng đầu.

Trong điều kiện mọi thứ còn “ngủ đông” vì kinh tế khó khăn. các kênh đầu tư luôn lên xuống khó lường, kiếm tiền lúc này thật khó. Đầu tư “trú ẩn” lúc này không có gì khác ngoài việc nên… mua đất nông nghiệp, sau đó làm gì mà khi ngủ thì tiền vẫn đẻ ấy!

Người muốn làm nông sản sạch khi “xuống tiền” nuôi trồng gì cũng nên cân nhắc 3 điều sau:

1. Chi phí nuôi trồng? Đó là các khoản đầu tư mua cây con giống. Chi phí chăm sóc cho ăn tưới tắm, chi phí thu hoạch sơ chế bảo quản,… Nếu thấy HỢP LÝ hẵng làm, chi phí CÀNG ÍT CÀNG TỐT. Ví dụ nuôi con gì không phải cho ăn hoặc ăn ít, ăn đồ sẵn có, ăn phụ phẩm cây trồng,… Tóm lại là ăn gì KHÔNG MẤT TIỀN MUA là được.
2. Nuôi trồng để làm gì? Không nên nghĩ đến việc nuôi trồng chỉ để ăn, để biếu và kêu thương lái bán, đó là sai lầm! Rồi khi không bán được thì kêu gọi “giải cứu”, chặt bỏ, “treo chuồng” là vì vậy!
3. Nuôi trồng có giá trị bền vững không? Đừng nuôi trồng những thứ không có lợi cho đất và môi trường. Nên nuôi trồng bền vững, tức có giá trị và có lợi mang tính lâu dài cho môi trường sinh thái, cho con người và cho các loại vật nuôi cây trồng khác. Chẳng hạn không nên nuôi rắn, cá sấu, heo, bò, dê trong khu dân cư. Vì lý do nguy hiểm, ô nhiễm mùi hôi và tiếng ồn. Hoặc nên trồng cây dưa Tây vì trái có thể làm thực phẩm, thân rễ cành hoa lá của dưa Tây đều có thể làm dược liệu. Đây là cây leo giàn lâu năm để làm mát đất, giữ ẩm và chống cỏ dại rất hiệu quả.

Kết luận:

Đừng nuôi ong dú vì đam mê mọi người nhé, hãy nuôi ong dú vì nông nghiệp sạch. Bởi thức ăn của ong dú cũng là nguồn thức ăn chính của các loài sâu rầy có hại. Thức ăn của ong dú là phấn hoa – mật hoa và mật nách lá non. Nuôi nhiều ong dú thì sâu rầy sẽ bị cạnh tranh nguồn thức ăn nên khó phát triển. Được vậy thì những vùng trồng cây trái sẽ dần hạn chế phun thuốc độc hại với cây trồng.

Mỗi lần ghé chợ mua bó rau hay hoa quả, nhìn sức mua nông sản ở chợ mà buồn. Buồn cho niềm tin của người tiêu dùng với nông sản sạch đã mất. Buồn cho nông dân mình vẫn có người canh tác kiểu “Cây ăn không bán & cây bán không ăn”. Buồn vì đa phần vẫn trồng hai luống rau, một luống để ăn còn luống kia để bán, buồn lắm!

Mình đã từng tư vấn cho nhiều người làm nông nghiệp sạch, hữu cơ, tuần hoàn và bền vững. Trong đó có nói về 3 giải pháp:

–1. Nên dùng phân bón hữu cơ và phun thuốc sinh học với cây trồng.

–2. Nên nuôi ong dú để cạnh tranh nguồn thức ăn và nuôi kiến vàng để làm thiên địch với sâu rầy có hại.

–3. Nên “lấy hoa bỏ trái” khi làm nông nghiệp sạch, tức không phải phun xịt cho trái to trái đẹp theo yêu cầu. Ưu tiên phấn hoa, mật hoa và mật nách lá non để nuôi ong dú. Vì mật, phấn và keo ong dú mang lại thu nhập cao gấp nhiều lần so với bán loại trái cây đó.

Nên quy hoạch vườn như thế này:

Vì sao nên nuôi ong dú để gia tăng nguồn thu khi làm nông sản sạch?

Vì ong dú chỉ ăn phấn hoa, mật hoa và mật nách lá non. Đó cũng là nguồn thức ăn thu hút sâu rầy có hại. Nuôi ong dú vừa để thụ phấn cho cây trồng, vừa cạnh tranh thức ăn với sâu rầy có hại, lại vừa có mật để bán. Quan trọng là người nông dân có sản phẩm sạch để tạo niềm tin với người tiêu dùng. Riêng năng suất nếu kém hơn việc phun xịt tăng trưởng thì mọi người cũng đừng ngại nhé! Bởi nông sản sạch giờ rất khó kiếm và luôn có giá cao.

Trong nông nghiệp, một số người đang loay hoay về ĐẦU RA và DÒNG TIỀN. Đôi khi đầu vào rất sạch (chuẩn hữu cơ/organic) mà đầu ra vẫn khó. Khi thiếu đầu ra thì sẽ thiếu dòng tiền để tái đầu tư sản xuất. Đó là bài toán khó cho nhà nông hiện giờ.

Làm nông nghiệp nên nghĩ đến 3 điều:

–1. “Đừng bán con gà bó rau, mà hãy bán câu chuyện nuôi trồng!”

–2. “Đừng đầu tư dàn trải mà nên “TẬN THU” kết hợp. Ví dụ trồng cây dâu tằm ăn trái có thể bán cây giống, bán trái tươi, bán mứt, rượu, bonsai,… Rồi làm điểm check in, camping, cafe, ẩm thực và bán các dịch vụ đi kèm trong vườn dâu ấy!”

–3. “Đừng quên nuôi thêm ong dú”, vì ong dú không tốn chi phí cho ăn và công chăm. Vừa tận dụng nguồn phấn hoa, mật hoa và mật nách lá non trong khu vườn. Vừa có thêm sản phẩm để tăng thu nhập, đó mới là làm nông nghiệp sạch và bền vững!

Nếu có thể, hãy làm người tiên phong nuôi ong dú số lượng lớn để làm kinh tế!

Mình đã từng kiến nghị mô hình nuôi ong dú để tận dụng nguồn hoa trong Hội Nghị Sáng Kiến Mekong 2024. Mong muốn góp phần thúc đẩy kinh tế xanh, bền vững và thích ứng với biến đổi khí hậu cho ĐBSCL.

Ví dụ hàng nghìn hecta sen Đồng Tháp đang bị lãng phí nguồn phấn và mật. Hay hàng nghìn hecta dừa Bến Tre đang bị lãng phí vì có thể nuôi hàng triệu tổ ong dú. Nếu có tổ giống để nuôi ong dú ở những đồng sen hay vườn dừa Miền Tây thôi thì đã có kim ngạch xuất khẩu nhiều tỷ đô cho nước nhà.

Trong khi thu nhập từ người trồng sen và trồng dừa khá bấp bênh. Đó là chưa nói đến những khó khăn về đầu ra của hàng trăm loại trái cây nông sản khác. Vì vậy phải nuôi ong dú để hạn chế phun xịt với cây trồng. Đó là cách lấy lại niềm tin tiêu dùng và đồng nghĩa với tăng thu nhập cho người nông dân.

Có niềm tin tiêu dùng thì sức mua nông sản mới hồi phục, chứ hiện nay còn tình trạng người trồng không dám ăn thì người tiêu dùng sao dám mua? Đó chính là lợi ích về kinh tế và sức khỏe cho mọi người. Cũng là giải pháp xanh có lợi cho môi trường và cho cộng đồng.

Ở Việt Nam chưa có ai nuôi ong dú số lượng lớn vài ngàn tổ để khai thác mật làm kinh tế. Mọi người đang có vốn hay “địa lợi” để nuôi ong dú thì đừng bỏ qua cơ hội làm người tiên phong nhé!

Lý do mọi người nên nuôi ong dú số lượng lớn làm kinh tế

Đó là , bởi mình muốn “coaching” cho mọi người:

Nuôi ong dú để cạnh tranh nguồn thức ăn với sâu rầy có hại.

Nuôi ong dú để thụ phấn cho cây trồng, tăng năng suất tạo trái, tận dụng nguồn hoa thu mật. Tạo sinh kế và tăng thu nhập cho người nông dân, là giải pháp để “xóa đói, giảm nghèo”.

Nuôi ong dú để khỏi phun xịt thuốc BVTV độc hại với cây trồng. Là cơ sở để chứng nhận vùng trồng nông sản sạch. Bởi trong phạm vi vài trăm hecta quanh tổ nếu có phun thuốc độc hại thì ong sẽ chết nhé!

Nuôi ong dú để bảo vệ môi trường, để bảo vệ sức khỏe cho mọi người. Đồng thời để tận dụng nguồn thức ăn thiên nhiên miễn phí trong nông lâm nghiệp vườn rừng.

Nuôi ong dú để có mật sạch làm thực phẩm và dược liệu, để dùng, để bán hay biếu tặng. Để có sản phẩm mật ong sạch chuẩn VietGap, GlobalGap, OCOP hay Halal, để có cơ hội xuất khẩu thu tỷ đô về cho nước nhà.

Tặng mọi người 2 câu thơ tự chế, mình tin sẽ đến một ngày:

“Khi nuôi ong dú lan tràn

Làm nông sản sạch cả làng khỏi phun”.

Mọi người hãy chung tay phát triển nghề nuôi ong dú vì kinh tế nông nghiệp sạch bền vững nhé!

Vậy nuôi ong dú làm kinh tế thì phải thế nào?

Hiện tổ giống trên thị trường còn khan hiếm và giá bán tổ giống ong dú khá cao. Vì các trại ong dú phải mất khá nhiều thời gian và công sức khi nhân đàn bán tổ giống. Giờ người bán đa phần mua tổ giống từ rừng, trong ống tre hoặc gốc cây, rất nhiều loại giống. Sau khi “mua mão” giá rẻ về khui kiểu “túi mù, hên xui”. Họ sang qua thùng mới, dưỡng một thời gian rồi bán tổ giống.

Đó là lý do người mới hay bị “lùa” và thất bại vì gặp giống không năng suất, khó cấp tạo và không dễ nhân đàn.

Đó cũng là nguyên nhân khiến những người mới thường gặp một số khó khăn như: (1) Không mua được đúng giống với số lượng nhiều. (2) Phần lớn người bán chỉ chia sẻ kỹ thuật nuôi và chia đàn căn bản kiểu “tìm trứng chúa” hoặc chờ cấp tạo trứng chúa kiểu “hên xui” – May mắn thì 1 tổ có thể nhân thành 2 tổ/năm, còn không may thì sẽ bị hao hụt đàn.

Đó là lý do những người nuôi ít và nuôi thử nghiệm không thể nhân mỗi tổ thành nhiều tổ/năm. Đó là lý do họ bỏ cuộc vì mất nhiều thời gian, công sức và tiền bạc khi nghiên cứu. Đó cũng là lý do tổ giống còn khan hiếm và mật ong dú chưa phổ biến nhiều trên thị trường, nhiều lý do để ngẫm lắm!

Vì vậy, nuôi ong dú làm kinh tế phải chuẩn bị vốn và thực hiện tuần tự 3 bước sau. Đừng mua một vài tổ giống về nuôi chơi, nuôi thử nghiệm hay để trải nghiệm gì cả nhé!

3 bước cần chuẩn bị để nuôi ong dú làm kinh tế:

— Bước 1: Tìm hiểu đa chiều trên Google, Facebook, Youtube, Tiktok,…

— Bước 2: Tham quan một vài trang trại đang nuôi ong dú số lượng nhiều.

— Bước 3: Chọn trang trại uy tín để hợp tác nuôi vài trăm tổ và học kinh nghiệm. Sau thời gian có kinh nghiệm nuôi, có kỹ thuật nhân đàn và có số lượng tổ giống ban đầu đủ lớn. Có thể mở trang trại hoặc thuê chỗ đặt tổ ven rừng hoặc trong vùng trồng nông sản sạch.

Anh chị em quan tâm nuôi ong dú làm kinh tế thì nên có nhiều tổ giống và kinh nghiệm nuôi thực tế tại trang trại, chứ đừng nghe đôi câu rồi mua tổ giống về thử nhé!

Sau khi có nhiều tổ giống, có thể bán một phần tổ giống để thu hồi vốn hoặc để tái đầu tư nếu mở trang trại. Sau 6 tháng còn có thêm nguồn thu ổn định từ khai thác mật để mua thùng gỗ nhân đàn. Đó mới là cách nuôi ong dú làm kinh tế hiệu quả, an toàn và nhanh nhất mọi người nhé!

Mô hình nuôi ong dú hoặc đầu tư làm kinh tế cho mọi người:

Với loại thùng gỗ “2 cửa 2 tầng” và kỹ thuật nhân đàn mỗi tổ thành 12 tổ/năm, trang trại chuyên nhân đàn nuôi số lượng lớn và lo đầu ra cho khách hàng với 2 hình thức sau:

–1. Khách cần số lượng tổ giống lớn, kinh nghiệm nuôi, cách làm thùng gỗ và kỹ thuật nhân đàn. Mỗi hợp đồng 800 tổ, giá 525.000đ/tổ, sau 10 tháng khách đã có tổ giống mạnh để mang về. Lúc đó yên tâm mở trang trại hoặc thuê chỗ đặt tổ ven rừng hoặc trong vùng trồng nông sản sạch để làm kinh tế. Đầu ra sản phẩm nếu có nhu cầu thì trang trại sẽ hợp tác bao tiêu lâu dài.

–2. Khách đã về hưu, hoặc đang làm văn phòng hay công việc khác và không muốn làm nông nghiệp. Chỉ cần hợp tác đầu tư vốn để trang trại mua tổ giống nhân đàn khai thác mật rồi bán chia lợi nhuận. Mỗi hợp đồng 500 triệu, hợp tác lâu dài, lợi nhuận trả khách 250 triệu/năm, khi kết thúc hợp đồng trang trại hoàn trả 100% vốn cho khách hàng.

Lời kết:

Một người bạn nói mình đang tìm đối tác khởi nghiệp giống với ông Harland Sanders, ông chủ chuỗi gà rán KFC – Một ông già không danh tiếng đã khởi nghiệp ở tuổi 65 với 105 USD và chỉ có công thức gà rán mà ông ấy tin là ngon nhất đời mình. Dẫu bị từ chối hơn 1.000 lần nhưng ông ấy vẫn không bỏ cuộc. Cuối cùng một cái gật đầu đã biến ông trở thành triệu phú – Mình không nghĩ vậy, bởi mình tin sẽ khác ông ấy ở đích đến. Dẫu mình không thành triệu phú thì cũng có nhiều nông dân sẽ thành triệu phú sau này.

Anh chị em đang có “địa lợi” đừng bỏ qua nhé! Chỉ cần có mảng xanh không có thuốc BVTV là nuôi được, chẳng hạn gần rừng tự nhiên hay rừng trồng, rừng cao su, keo tràm, vườn dừa, đồng sen,… thậm chí gần công viên hay mảng xanh trong phố cũng được. Vì đây là loài ong nhỏ, ăn ít, không có ngòi đốt nên an toàn với con người, vật nuôi và môi trường.

Đôi điều chia sẻ.

Anh chị em nếu đang có tổ giống ong dú và quan tâm phát triển nghề nuôi ong dú vì nông sản sạch, có thể tham khảo thêm chương trình hợp tác sau đây, bởi vì:

Mọi người có biết: Tại sao đã gần 30 năm mà nghề nuôi ong dú ở Việt Nam chưa phát triển? Rồi vì sao đến nay mật ong dú chưa phổ biến trên thị trường trong nước và chưa có nhiều để xuất khẩu?

Vì đa phần chỉ nuôi đam mê giải trí để lấy mật dùng và bán tổ giống kiếm tiền. Ở Việt Nam chưa có ai nuôi số lượng lớn vài ngàn tổ để khai thác mật làm kinh tế. Đó là lý do cả 3 thành phần mật, phấn và keo ong dú đều là dược liệu có giá trị nhưng chưa phổ biến trên thị trường hiện nay.

Hiện tổ giống ong dú đang còn phân tán và nhỏ lẻ ở nhiều nơi. Nhiều người đang tìm mua số lượng lớn tổ giống và mật nhưng không ai có đủ hàng giao ngay. Anh chị em đang có tổ giống hoặc tiền mua tổ giống, có thể kết hợp với trang trại để nhân đàn tập trung số lượng lớn rồi khai thác mật nhé! Nhiều tổ giống sẽ dễ làm thương hiệu và đầu ra, hướng đến mục tiêu triệu tổ để làm nông sản sạch và xuất khẩu.

Hãy chung tay cùng sản xuất kinh doanh và chia lợi nhuận nhé! Người góp tổ giống sẽ được quy ra tiền và lợi nhuận được chi trả 50%/năm trong 3 năm. Khi kết thúc hợp đồng trang trại hoàn trả 100% theo số vốn ban đầu. Đây là lợi nhuận được chi trả từ việc nhân đàn để khai thác mật và bán tổ giống, không phải lãi suất cho vay nên sẽ chi trả theo từng năm mọi người nhé!

Cụ thể là:

Chẳng hạn bạn đang có 10 tổ giống và không biết cách nhân đàn. Hoặc bạn không có thời gian chăm hay không có vùng nuôi an toàn. Bạn có thể định giá 10 tổ giống (Ví dụ 10 tổ = 20 triệu đồng) và mang tổ giống đến trang trại để tham gia chương trình. Trang trại sẽ thay bạn quản lý, chăm sóc, nhân đàn, khai thác mật và lo đầu ra. Trang trại sẽ ký hợp đồng và chi trả cho bạn như sau:

+ Cuối năm thứ 1 là 20.000.000*50% = 10.000.000 đồng.

+ Cuối năm thứ 2 là 20.000.000*50% = 10.000.000 đồng.

+ Cuối năm thứ 3 là 20.000.000*50% + 20.000.000 = 30.000.000 đồng.   

Với người góp vốn sẽ được quy đổi và chi trả như người góp tổ giống. Anh chị em có nhu cầu hợp tác vui lòng xem thông tin về trang trại:

Trang trại Ong Dú Tình Thân có diện tích 3ha trong vùng nuôi an toàn 300ha ở Bình Chánh, TP.HCM. Anh chị em có nhu cầu tham quan để hợp tác, vui lòng liên hệ trước qua Zalo 0908.125252 để trang trại sắp xếp công việc và gởi vị trí, rất hân hạnh đón tiếp mọi người.

Nguyễn Thanh Bình. Zalo 0908.125252

Xem thêm: Mật ong dú

Link website: https://ongdutinhthan.com/mat-ong-du/

https://ongdutinhthan.blogspot.com/2021/01/nuoiongdu.html